U le nau hna,
Hi vulei cung harnak le retheihnak tampi kan ton lio ah hin zei hi dah lam ding asi, ti kan hngal kho tawn lo. Inn a sami kan um a hrawkmi zong kan um. A tanglei buh ṭhing te teh bu in ruat hna hmanh usih! ( Salai Vtu)
Taungpulu khua tlaknak Mandalay in Patheinkyi lei kalnak lampi khantung 19nak in nitlak lei meng 7 hrawng a hlatnak ah sui a chuahnak Phazawngtaung timi tlang a um. Cuka i sui a um cu geologists nih an hmuhmi siloin, zaran mipi sawsawh an i chawhvahnak ah an khawn , an dennak in a kuaimi lung chung ah sui pelpoi pakhat te an hmuh mi in aa thawk i sui tumpi umnak tlang ah a hung i cangmi tlang asi. A pawngkam khuate mi tampi nih an va fuh i sui an cawh tikah sui cotu lawng siloin, sui rian he aa pehtlai mi rian; lung a dengmi, ti a zuarmi, rawl dawr le lakphak ti dawr a tuahmi, kuak le kunza a zuarmi, tiin rian phun tampi ah a cawlcang cuahmah mi hna kha varal lei tlangbo pakhat cung in hei cuanh ahcun hngerhte bu pakhat cuanh te ko khi a lo. Cuka hmun ah kei ka phak tikah cun Kawlram uktu hna nih kha rian kha an lak cang ca-ah khuate mipi an rak ṭio dih ka te asi. Seh nih lung a rial lai. Lung dip lakah a ummi sui pelpoi tete kha an khomh lai i, sui tlang ah an fonh hna lai. Cu bantuk a tuah khotu setzung hmete sak cuahmah lio asi. Lung asi mi poh chungah sui cu a um lo ca-ah sui aa benh khawhnak lung phun kha thim a hau. Phazawng tlang ah cu lung phun a um cu hmuh asi cang. A pawngkam khuazei tiang cu bantuk lung a um lai ti kha hngalh dingah a biapi ngaingai. Cuca-ah Phazawng taung pawngkam velchum meng 10 kulh chungah sui kawlhawl ding ah kei kha an ka fial. A ka bawmtu dingah Apprentice Geologist pa 2 asiloah pa 3 tiin a herhning in an ka pek. Cu rian he pehtlai in hman awk Field Contingency timi tangka zong an ka pek. Cu ti Phazawng tlang velchum kaa hel tikah Taungpulu timi khua te pakhat ah ka va phan tawn. Khua upa U Ni inn ah kan i ṭhum ṭheu. Voi khat cu Ne Win nih a rak zoh lai, ti asi ca-ah Phazawng taung cung ah a ummi tlangbo pathum cungah helicopter ṭumnak pathum an remh. Ne Win cu helicopter pathum in a rak ra taktak ko. Rangoon in Mandalay, Mandalay in Phazawng tlang a ṭum hlanah a ratnak lam-thluan ah helicopter cung in a hei hmuhmi hna kha, zei khua dah asi, zei dah asi, tiah a miṭhi hna kha a hei hal pah thluahmah hna. Cu ti a halmi hna lakah cun ‘fu dum‘ kaupi kha zei thlaici dah asi, ti aa tel. Mandalay peng uktu hna nih cuka hmun hrawng cu facang cin ding in kan kauh chap lai, tiah Central ah an thanh cangmi asi. Ne Win nih cu kong cu a hei hngal theng lem lailo nain kha thlaici ‘fu’ asi kha an chim ngam lo. Ne Win a kir cangka, Mandalay ṭaing upa hna kha fu dum le a pawngkam khuate nih an cinmi thlaici dangdang zong kha hrawk dih uh, an ti hna. Taungpulu khuami cu ‘Zii tii (mirang khuhlu) a cingmi an si i, an thlaici cinmi vialte hrawh an fial hna pinah an khua ning in a pawngkam khua pakhat ah vaa fon dih uh, tiah an fial hna. An lung re a thei i, an mit-thli a tla. Culio ah cun kei le ka minung pathum kan va phan. Kan phak cangka U Ni nih cu kong cu a kan chimh i, zei tal nan kan bawm kho hnga maw, tiah a ka hal. Ka thluak a fak ko. A donghnak ah ka leh mi cu; ‘Khuami zapi nih nan hna a tlak i, nan siapi nan nam ahcun ca kan in ṭial piak hna lai’, ka ti. A thaizing zingka te ah mileng pathum an ra. ‘Saya pa, ca cu kan ṭial piak zokzok ko, mah te hi zanlei na meh ca ah kan rak in put, an ti i, ar pakhat cu U Ni nupi sinah an pek. U Ni nupi cu kan eidinnak kongkau ah tawlreltu asi. “Zinglei meh dingah asi kho lai lo maw,” tiah capo in ka hei leh tik hna ah; ‘Zah pa de Saya, Sayah tabaw pa’, an ti i, ca a kan ṭial piak taktak cang lai, tiah an lung a pem tikah an lawm ngaingai ko. Atu cu kaa manh rih lo ca-ah thaizing ah kan i zuam hna lai, ka hei ti hna. A thaizing cu kan rian kan ṭuan lo. Kan i kenmi brunton compass le pehri in U Ni inn kutka in kan thawk i, an khua kha kan tah(survey). Chun hnu ah Taungpulu village map cu kan suai khawh. Inn 27 umnak lam pahnih tah cu a har lem lo. Asinain lam pali nga cungah khua ngan nawn sak khawh asinak kha kan ramzuk chungah cun kan langhter. A herhnak zawn tete ah muici(color) phun dangdang in kan ṭamh rih. Hihi phungki inn, mah hi U Ni inn, mah hi sianginn, tiin hmuh khawh fawimi ramzuk cu a zohtu, a hmutu lung lak dawh ngai in a um. Taungpulu khua cu facang cinnak vawlei asi lonak kong, khuhlu dum tuah le meihol rawh in paw aa cawmmi an sinak kong, cu khua ah nan va fonh lai, tiah an fial hna nak khua in atu an dum le an lo aa hlat tuknak kong vialte kan ṭial dih tikah a reltu mit-thli thlak duh awk te khin a um. Cu ca cu U Ni nih a rel tikah aa lawm tuk hringhran. A thaizan cu U Ni inn ah Taungpulu khuami tampi an ra. Khuami lakah pakhat nih a dir i, ka ṭialmi ca cu a rel piak hna. Cuti ca a rel lio ah cun piangthar pumhnak ah ‘aa min, aa men, timi awthawng a than bantuk khin, ‘ing, um, ing,” timi aw thawng in a khat ve ko. Ka khuaruah a har i, kapa Pathian sinah; “Maw ka pa, hi hna nih hin nangmah an in hngal lo nain nangmah an thei-hngalmi na fapa keimah an ka bochan mi hi nangmah an in bochanmi asi ca-ah an herhnak hi rak bawm hram ko hna,” tiin thla ka cam. A rami vialte kan hna a tla, tiah an min an thut dih hnu ah, cu lio ah Kawlram uknak ah a sangbikmi Naingngandaw Kawngsi, Party Ṭha-nah Choke le Mandalay Division Party le Council ah ka kuat ter hna. Caan tlawmpal ah ram lakah thla thum rian a ṭuan cangmi cu Rangoon Headquarters ah ni 15 va dinh khawh asi ca-ah Rangoon ah ka kir. Thla hnih thum dengmang a rauh hnuah Phazawng taung ah cun ka kal ṭhan. Voi dang tawn bang cun kha hlan ka minung pathum hna he cun Taungpulu lei ah cun kan kal ṭhan. Taungpulu khua cu a rak i dang tuk cang. A rak phan bal lomi bantuk cun khua lu le khua taw hmanh kan thei ti lo. Cawleng nih khua cu a kan helpi hnu ah U Ni inn cu kan phan. Cu tik lawng ah; “Aw.. mah hi Taungpulu khua pei asi hi, “ti kha kan mit ah a fiang. U Ni inn tual ah cun a uai pah cangmi banhla kung, kung hnih thum an rak dir. “Ulay Ni, zeitin dah asi ee! Nan khua hi khuapi taktak pei asi cang hi, nangmah inn ah rak phan hlah usilaw, Taungpulu khua asi hmanh kan theih ti ṭung lai lo,”tiah capo biatak khin ka hei hal ah, U Ni nih; “Saya, nan cungah kan i lawm tuk hringhran. “Mandalay Ṭaing upa pakul kuakap motaka pahra in an ra i pei Taungpulu hi khua nganpi ah tuah uh, a pawngkam thlam le deu in a ummi loriak vialte rak i fon dih hna seh, “tiah an rak kan ti i, kan i fonh dih cang cu, atu hi inn 130 tlin ding ah inn khat te lawng a bau cang. Mah cu nangmah caah inn hmun ṭha bik kan in ham piak ko, “a ka ti. Khuate fa asi nain bia chim cu a thiam ve bak ko. Ka mit-thli a ha. Cu tlawmpal ah cun khua lu lei in thangpi in loud speaker in hla an hun chuah. A rauh hlan ah khua taw lei in cu bantuk cun an hun chuah ve. Kawlmi an si ca-ah Kawl hla veve an chuah. Pa hla le nu hla lawng an i dang. Nupi ṭhit puai a um maw, tiah ka hal tikah; A um lo, an mah tein zanlei fate a ngeitu nih an chuahmi asi, a ti. Voi dang ah kan rak theih bal lomi thawng asi ca-ah kan ar ko lio ah, U Ni nih a hun chap rihmi cu; “Saya doh, TV le cih loh zah de naw, ngamu be pe zah de,” a kan ti. Nan nih cu free in nan lut kho lai, a kan ti rih fawn. Zeitiin dah asi, kan chim tuah, tiah kan hal tikah; Kan ṭialmi ca kha Rangoon Baho nih an hmuh tikah Mandalay ṭaing kha bia an rak hal hna, ti asi. An halmi hna cu; “Zei ruang ah dah hi khua hi ṭha tein khua tlakter loin, hrawh nan timh,” tite lawng asi. Cuti cun, Taungpulu khuate cu inn 27 in inn 129 asimi khua nganpi ah a rak i cang. Ne Win bia pakhat te ruangah thil pingpang a chuakmi tampi a rak um bantuk in hi bantuk in thil ṭha ah a rak i cangmi tete zong hi an rak um ve. Kei tu nih cun Pathian thawng in asi, tiah ka ruah. Ziah tiah Ne Win kha ṭih thlorh in rak ṭih theng loin, Pathian bochan in asi ningcang kha kan rak chim ca-ah asi, tiah ka ruah. A poimawhnak te cu a um ve. Minungfa kan si ca-ah kan thil tuahmi tete cu a tuahtu min te in um seh, ti kan duh cio lai si lo mei? Asinain, sui chuahnak mine area asi i, cu he peh-tlai in rian a ṭuanmi kan si ca-ah ka nau le an thin a phannak hnga lo, cozah lei in upa hna nih an in hal hna ahcun, kan min chim te hlah uh, tiah kan cah hna ca-ah an khua lam pakhat kha keimah min bunh a duhmi zong an um ko nain bunh asi thai lo. Cung Pathian min tu bunh sihram ko seh, tiah thlaza ka cam.
Salai Vantu
Note: Mah ca cu Van Thawng Cung nih Salai Van Tu zuun a tuar mi hna Laiforum hawi le hna sin ah a rak thah than mi a si.
Hi vulei cung harnak le retheihnak tampi kan ton lio ah hin zei hi dah lam ding asi, ti kan hngal kho tawn lo. Inn a sami kan um a hrawkmi zong kan um. A tanglei buh ṭhing te teh bu in ruat hna hmanh usih! ( Salai Vtu)
Taungpulu khua tlaknak Mandalay in Patheinkyi lei kalnak lampi khantung 19nak in nitlak lei meng 7 hrawng a hlatnak ah sui a chuahnak Phazawngtaung timi tlang a um. Cuka i sui a um cu geologists nih an hmuhmi siloin, zaran mipi sawsawh an i chawhvahnak ah an khawn , an dennak in a kuaimi lung chung ah sui pelpoi pakhat te an hmuh mi in aa thawk i sui tumpi umnak tlang ah a hung i cangmi tlang asi. A pawngkam khuate mi tampi nih an va fuh i sui an cawh tikah sui cotu lawng siloin, sui rian he aa pehtlai mi rian; lung a dengmi, ti a zuarmi, rawl dawr le lakphak ti dawr a tuahmi, kuak le kunza a zuarmi, tiin rian phun tampi ah a cawlcang cuahmah mi hna kha varal lei tlangbo pakhat cung in hei cuanh ahcun hngerhte bu pakhat cuanh te ko khi a lo. Cuka hmun ah kei ka phak tikah cun Kawlram uktu hna nih kha rian kha an lak cang ca-ah khuate mipi an rak ṭio dih ka te asi. Seh nih lung a rial lai. Lung dip lakah a ummi sui pelpoi tete kha an khomh lai i, sui tlang ah an fonh hna lai. Cu bantuk a tuah khotu setzung hmete sak cuahmah lio asi. Lung asi mi poh chungah sui cu a um lo ca-ah sui aa benh khawhnak lung phun kha thim a hau. Phazawng tlang ah cu lung phun a um cu hmuh asi cang. A pawngkam khuazei tiang cu bantuk lung a um lai ti kha hngalh dingah a biapi ngaingai. Cuca-ah Phazawng taung pawngkam velchum meng 10 kulh chungah sui kawlhawl ding ah kei kha an ka fial. A ka bawmtu dingah Apprentice Geologist pa 2 asiloah pa 3 tiin a herhning in an ka pek. Cu rian he pehtlai in hman awk Field Contingency timi tangka zong an ka pek. Cu ti Phazawng tlang velchum kaa hel tikah Taungpulu timi khua te pakhat ah ka va phan tawn. Khua upa U Ni inn ah kan i ṭhum ṭheu. Voi khat cu Ne Win nih a rak zoh lai, ti asi ca-ah Phazawng taung cung ah a ummi tlangbo pathum cungah helicopter ṭumnak pathum an remh. Ne Win cu helicopter pathum in a rak ra taktak ko. Rangoon in Mandalay, Mandalay in Phazawng tlang a ṭum hlanah a ratnak lam-thluan ah helicopter cung in a hei hmuhmi hna kha, zei khua dah asi, zei dah asi, tiah a miṭhi hna kha a hei hal pah thluahmah hna. Cu ti a halmi hna lakah cun ‘fu dum‘ kaupi kha zei thlaici dah asi, ti aa tel. Mandalay peng uktu hna nih cuka hmun hrawng cu facang cin ding in kan kauh chap lai, tiah Central ah an thanh cangmi asi. Ne Win nih cu kong cu a hei hngal theng lem lailo nain kha thlaici ‘fu’ asi kha an chim ngam lo. Ne Win a kir cangka, Mandalay ṭaing upa hna kha fu dum le a pawngkam khuate nih an cinmi thlaici dangdang zong kha hrawk dih uh, an ti hna. Taungpulu khuami cu ‘Zii tii (mirang khuhlu) a cingmi an si i, an thlaici cinmi vialte hrawh an fial hna pinah an khua ning in a pawngkam khua pakhat ah vaa fon dih uh, tiah an fial hna. An lung re a thei i, an mit-thli a tla. Culio ah cun kei le ka minung pathum kan va phan. Kan phak cangka U Ni nih cu kong cu a kan chimh i, zei tal nan kan bawm kho hnga maw, tiah a ka hal. Ka thluak a fak ko. A donghnak ah ka leh mi cu; ‘Khuami zapi nih nan hna a tlak i, nan siapi nan nam ahcun ca kan in ṭial piak hna lai’, ka ti. A thaizing zingka te ah mileng pathum an ra. ‘Saya pa, ca cu kan ṭial piak zokzok ko, mah te hi zanlei na meh ca ah kan rak in put, an ti i, ar pakhat cu U Ni nupi sinah an pek. U Ni nupi cu kan eidinnak kongkau ah tawlreltu asi. “Zinglei meh dingah asi kho lai lo maw,” tiah capo in ka hei leh tik hna ah; ‘Zah pa de Saya, Sayah tabaw pa’, an ti i, ca a kan ṭial piak taktak cang lai, tiah an lung a pem tikah an lawm ngaingai ko. Atu cu kaa manh rih lo ca-ah thaizing ah kan i zuam hna lai, ka hei ti hna. A thaizing cu kan rian kan ṭuan lo. Kan i kenmi brunton compass le pehri in U Ni inn kutka in kan thawk i, an khua kha kan tah(survey). Chun hnu ah Taungpulu village map cu kan suai khawh. Inn 27 umnak lam pahnih tah cu a har lem lo. Asinain lam pali nga cungah khua ngan nawn sak khawh asinak kha kan ramzuk chungah cun kan langhter. A herhnak zawn tete ah muici(color) phun dangdang in kan ṭamh rih. Hihi phungki inn, mah hi U Ni inn, mah hi sianginn, tiin hmuh khawh fawimi ramzuk cu a zohtu, a hmutu lung lak dawh ngai in a um. Taungpulu khua cu facang cinnak vawlei asi lonak kong, khuhlu dum tuah le meihol rawh in paw aa cawmmi an sinak kong, cu khua ah nan va fonh lai, tiah an fial hna nak khua in atu an dum le an lo aa hlat tuknak kong vialte kan ṭial dih tikah a reltu mit-thli thlak duh awk te khin a um. Cu ca cu U Ni nih a rel tikah aa lawm tuk hringhran. A thaizan cu U Ni inn ah Taungpulu khuami tampi an ra. Khuami lakah pakhat nih a dir i, ka ṭialmi ca cu a rel piak hna. Cuti ca a rel lio ah cun piangthar pumhnak ah ‘aa min, aa men, timi awthawng a than bantuk khin, ‘ing, um, ing,” timi aw thawng in a khat ve ko. Ka khuaruah a har i, kapa Pathian sinah; “Maw ka pa, hi hna nih hin nangmah an in hngal lo nain nangmah an thei-hngalmi na fapa keimah an ka bochan mi hi nangmah an in bochanmi asi ca-ah an herhnak hi rak bawm hram ko hna,” tiin thla ka cam. A rami vialte kan hna a tla, tiah an min an thut dih hnu ah, cu lio ah Kawlram uknak ah a sangbikmi Naingngandaw Kawngsi, Party Ṭha-nah Choke le Mandalay Division Party le Council ah ka kuat ter hna. Caan tlawmpal ah ram lakah thla thum rian a ṭuan cangmi cu Rangoon Headquarters ah ni 15 va dinh khawh asi ca-ah Rangoon ah ka kir. Thla hnih thum dengmang a rauh hnuah Phazawng taung ah cun ka kal ṭhan. Voi dang tawn bang cun kha hlan ka minung pathum hna he cun Taungpulu lei ah cun kan kal ṭhan. Taungpulu khua cu a rak i dang tuk cang. A rak phan bal lomi bantuk cun khua lu le khua taw hmanh kan thei ti lo. Cawleng nih khua cu a kan helpi hnu ah U Ni inn cu kan phan. Cu tik lawng ah; “Aw.. mah hi Taungpulu khua pei asi hi, “ti kha kan mit ah a fiang. U Ni inn tual ah cun a uai pah cangmi banhla kung, kung hnih thum an rak dir. “Ulay Ni, zeitin dah asi ee! Nan khua hi khuapi taktak pei asi cang hi, nangmah inn ah rak phan hlah usilaw, Taungpulu khua asi hmanh kan theih ti ṭung lai lo,”tiah capo biatak khin ka hei hal ah, U Ni nih; “Saya, nan cungah kan i lawm tuk hringhran. “Mandalay Ṭaing upa pakul kuakap motaka pahra in an ra i pei Taungpulu hi khua nganpi ah tuah uh, a pawngkam thlam le deu in a ummi loriak vialte rak i fon dih hna seh, “tiah an rak kan ti i, kan i fonh dih cang cu, atu hi inn 130 tlin ding ah inn khat te lawng a bau cang. Mah cu nangmah caah inn hmun ṭha bik kan in ham piak ko, “a ka ti. Khuate fa asi nain bia chim cu a thiam ve bak ko. Ka mit-thli a ha. Cu tlawmpal ah cun khua lu lei in thangpi in loud speaker in hla an hun chuah. A rauh hlan ah khua taw lei in cu bantuk cun an hun chuah ve. Kawlmi an si ca-ah Kawl hla veve an chuah. Pa hla le nu hla lawng an i dang. Nupi ṭhit puai a um maw, tiah ka hal tikah; A um lo, an mah tein zanlei fate a ngeitu nih an chuahmi asi, a ti. Voi dang ah kan rak theih bal lomi thawng asi ca-ah kan ar ko lio ah, U Ni nih a hun chap rihmi cu; “Saya doh, TV le cih loh zah de naw, ngamu be pe zah de,” a kan ti. Nan nih cu free in nan lut kho lai, a kan ti rih fawn. Zeitiin dah asi, kan chim tuah, tiah kan hal tikah; Kan ṭialmi ca kha Rangoon Baho nih an hmuh tikah Mandalay ṭaing kha bia an rak hal hna, ti asi. An halmi hna cu; “Zei ruang ah dah hi khua hi ṭha tein khua tlakter loin, hrawh nan timh,” tite lawng asi. Cuti cun, Taungpulu khuate cu inn 27 in inn 129 asimi khua nganpi ah a rak i cang. Ne Win bia pakhat te ruangah thil pingpang a chuakmi tampi a rak um bantuk in hi bantuk in thil ṭha ah a rak i cangmi tete zong hi an rak um ve. Kei tu nih cun Pathian thawng in asi, tiah ka ruah. Ziah tiah Ne Win kha ṭih thlorh in rak ṭih theng loin, Pathian bochan in asi ningcang kha kan rak chim ca-ah asi, tiah ka ruah. A poimawhnak te cu a um ve. Minungfa kan si ca-ah kan thil tuahmi tete cu a tuahtu min te in um seh, ti kan duh cio lai si lo mei? Asinain, sui chuahnak mine area asi i, cu he peh-tlai in rian a ṭuanmi kan si ca-ah ka nau le an thin a phannak hnga lo, cozah lei in upa hna nih an in hal hna ahcun, kan min chim te hlah uh, tiah kan cah hna ca-ah an khua lam pakhat kha keimah min bunh a duhmi zong an um ko nain bunh asi thai lo. Cung Pathian min tu bunh sihram ko seh, tiah thlaza ka cam.
Salai Vantu
Note: Mah ca cu Van Thawng Cung nih Salai Van Tu zuun a tuar mi hna Laiforum hawi le hna sin ah a rak thah than mi a si.